Stowarzyszenie "Lokalna Grupa Działania - Tygiel Doliny Bugu" - Gmina Siemiatycze

Położenie Gminy Siemiatycze w Powiecie Siemiatyckim

Gmina liczy blisko 7 tyś. mieszkańców lecz od kliku lat, coraz wyraźniej, na obszarze tym rysuje się niż deograficzny. Głównie jest on powodowany spadkiem urodzeń i migracja ludności do miast. Średnia gęstość zaludnienia w gminie – to 29 osób na km²_. Stopa bezrobocia wynosi około 7 %. Wskaźnik ten, w porównaniu ze skalą bezrobocia w kraju i województwie jest niski. Wpływ na powyższe, ma niewątpliwie ukryte bezrobocie w rolnictwie oraz fakt, iż znaczna część mieszkańców gminy przebywa i pracuje w Belgii i Niemczech. Struktura osób pracujących z terenu gminy pracujących w poszczególnych działach wygląda następująco:

• rolnictwo 44 %
• usługi 16 %
• przemysł i budownictwo 36 %
• pozostałe 4 %

Edukacja i wychowanie

Sieć szkół gminnych stanowią cztery szkoły podstawowe oraz gimnazjum w Siemiatyczach. Szkoły podstawowe mają swoje siedziby w miejscowościach: Czartajew, Szerszenie, Tołwin i Kłopoty Bujny. Wg stanu na 30.07.2009 r. uczęszcza tu 536 uczniów. Przy gimnazjum funkcjonuje dom noclegowy z 37 miejscami. Stanowi on bazę i służy jako miejsce wypoczynku i spotkań integracyjnych w ramach wymiany dzieci i młodzieży z zaprzyjaźnioną gminą Gransee w Niemczech. W innych terminach z jego usług mogą korzystać wszyscy odwiedzający i zainteresowani noclegiem w Siemiatyczach.

Szkoła Podstawowa w Tołwinie

Walory przyrodnicze i kulturowe

Dominująca część obszaru gminy położona jest w obrębie „Wysoczyzny Drohickiej”, „Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego” i Parku Krajobrazowego „Podlaski Przełom Bugu”. O swoistości przyrodniczych walorów terenów nadbużańskich, niepowtarzalnych w skali kraju, a nawet w Europie, zdecydowały:

•  Urozmaicony krajobraz, pofałdowane tereny, duże różnice wysokości względnych.
•  Malownicze doliny rzeczne z przeuroczą doliną Bugu – rzeki o naturalnym korycie, z wieloma skarpami, mieliznami, wyspami oraz wyjątkowymi starorzeczami, z dopływami rzek Kamionka, Szysia i Moszczona.
•  Wyjątkowe bogactwo fauny i flory z udziałem rzadkich i chronionych gatunków roślin i zwierząt.
•  Obecność dużych kompleksów leśnych, zajmujących 22% powierzchni gminy; największe znajdują się w okolicy wsi Wólka Nadbużna, Turna, Anusin, Tołwin i Ossolin.
•  Nieskażone powietrze.

 Gmina Siemiatycze widok z lotu ptaka

Gmina jest członkiem Związku Samorządów Euroregionu „Puszcza Białowieska”, uczestniczy więc w realizacji programu pn. „Kraina Żubra”. Jego istotą jest wszechstronny rozwój turystyki, ze szczególnym uwzględnieniem walorów także tych obszarów, które obejmują tereny wychodzące poza granice Białowieskiego Parku Narodowego. Gmina, jako jedna z najbardziej atrakcyjnych w „Krainie Żubra” (położenie, krajobraz, fauna, flora, pamiątki historyczne oraz mozaika wielu kultur, narodowości i religii), uzyskała szansę kompleksowego rozwoju turystyki. Warto przy tym zaznaczyć, że część obszaru gminy znajduje się w specjalnej strefie ochrony ptaków, objętej Europejskim Programem Ekologicznym „Natura 2000”. Strefa została ustanowiona z uwagi na obecność rzadkich gatunków roślin i zwierząt oraz unikalnych siedlisk przyrodniczych.

Okoliczne obiekty sakralne

Obszary i obiekty podlegające ochronie:

Cerkiew pw. św. Anny w Boratyńcu Ruskim.

Turystyka 

   Niekwestionowaną atrakcją turystyczną są szlaki piesze i rowerowe, wyznaczone wzdłuż pasa nadbużańskiego, przechodzące na określonych etapach przez teren gminy Siemiatycze.

Najważniejszą bazą turystyczną gminy jest – położony malowniczo, w sosnowym lesie, na prawym brzegu Bugu (10 km od Siemiatycz), we wsi Wólka Nadbużna – Ośrodek Wczasowy „Pod sosną”. W domkach campingowych ma łącznie 540 miejsc noclegowych. Ośrodek czynny jest w okresie letnim. Posiada restaurację, bar, świetlicę wczasową, korty tenisowe, basen, kąpielisko, boisko do piłki nożnej i siatkowej, wypożyczalnię rowerów i kajaków. To znakomite miejsce do czynnego wypoczynku i rekreacji: spływów kajakowych, organizacji kolonii, obozów, wczasów, szkoleń i konferencji oraz imprez okolicznościowych, także o charakterze rodzinnym.

Nie sposób nie wspomnieć też o „Szlaku kajakowym po rzece Bug” (45 km). Jego trasa przebiega najciekawszym fragmentem doliny Bugu, jakim jest „Podlaski Przełom Bugu”, rozciągający się od Niemirowa do Drohiczyna.
W bliskiej perspektywie planowany jest kolejny szlak pieszy, w ramach programu „Kraina Żubra”, na odcinku Siemiatycze – Siemiatycze Stacja – Grabarka oraz wyznakowanie na terenie gminy szlaku rowerowego, pod nazwą „Szlak Pogranicza”, z Siemiatycz do Bielska Podlaskiego, na odcinku Siemiatycze – Baciki Średnie – Baciki Dalsze – Tołwin – Hornowo.

Most na rzece Bug

Uzupełnieniem atrakcji turystycznych są imprezy kulturalne i sporotowo-relreacyjne, organizowane przy współpracy ze Starostwem Siemiatyckim i innymi gminami. Wymienić tu należy:
Ogólnopolskie zawody wędkarskie im. Jana Fraczka, pod patronatem NSZZ „Solidarność” Region Podlasie, które odbywają się corocznie, w ostatni weekend czerwca.
Ogólnopolsi zlot motocykli i motorowerów „Motoriada”, organizowany przez Nadbużański Klub Motorowy, Polski Związek Motorowy, gminę i miasto Siemiatycze i odbywa się w pierwszy weekend lipca, we wsi Romanówka.
Samorządowy spływ kajakowy na trasie Niemirów – Brok i  noc świętojańska, organizowane w noc św. Jana z 23 na 24 czerwca.

Infrastruktuta techniczna

Komunikacja
System komunikacji w gminie stanowi sieć drogowa, linia kolejowa i komunikacja autobusowa PKS. Bazą jest system dróg krajowych, wojewódzkich i gminnych o łącznej długości 285 km. Jej uzupełnieniem jest linia kolejowa relacji Siedlce – Czeremcha – granica państwa, zapewniająca ruch towarowy i pasażerski na Stacji Siemiatycze. Obszar gminy obsługiwany jest przez PKS Siemiatycze, na 19 liniach autobusowych. Warto zaznaczyć, że tenże PKS posiada stałe połączenia w komunikacji międzynarodowej do Niemiec, Holandii, a najczęściej – Brukseli.

Sieć wodociągowa
W 1998 r. zakończono wodociągowanie gminy. Aktualnie wszystkie wsie są podłączone do systemu wodociągowego. W 2009 r. Gmina Siemiatycze złozyła wniosek do Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013 na dofinansowanie operacji pt. Budowa sieci kanalizacji sanitarnej w Czartajewie. Projekt niewątpliwie przyczyni się do poprawy stanu środowiska na terenie gminy jak i mista Siemiatycze.
Gospodarka odpadami.
Składowanie odpadów stałych odbywa się na gminnym składowisku odpadów komunalnych w Kułygach. Gmina posiada precyzyjny plan gospodarki odpadami, który przewiduje kompleksowe rozwiązanie problemu zagospodarowania odpadów komunalnych zgodnie z normami unijnymi. Realizując powyższe gmina przystąpiła do Związku Komunalnego pn. Związek Komunalny Gmin Regionu Puszczy Białowieskiej, którego głównym zadaniem będzie budowa Zakładu Zagospodarowania Odpadów w miejscowości Dubiażyn dla trzech powiatów, a także wdrożenie systemu selektywnej zbiórki i segregacji odpadów. Aktualnie cztery podmioty uzyskały zezwoleniew zakresie transportu i wywozu odpadów od mieszkańców Gminy Siemiatycze.

Ciepłownictwo i gazownictwo
Gmina ma możliwość szerszego pozyskania gazu przewodowego, poprzez rozbudowę gazociągu od strony miasta Siemiatycze. Obecnie 52 mieszkańców wsi Czartajew korzysta z pobudowanej w 1999 r. linii gazowniczej. Posiada także aktualny plan zagospodarowania przestrzennego, co daje realną szansę rozwoju gospodarczego i swobodę działalności gospodarczej. Uwzględniając aspekt ekologiczny oraz ukierunkowanie na rozwój turystyki i rekreacji, gmina zainteresowana jest lokalizacją nieuciążliwego przemysłu, budową większych zakładów produkcyjnych tym bardziej, że istnieją ku temu warunki wynikające z założeń planu zagospodarowania przestrzennego, umożliwiającego pozyskanie terenów pod budowę oraz przychylność władz gminy w zakresie polityki podatkowej. Potencjalnym inwestorom branży przemysłowej, gmina oferuje atrakcyjną działkę w miejscowości Anusin o pow. 3,80 ha.

Gospodarka
Gmina Siemiatycze należy do tych gmin, których gospodarka oparta jest na rolnictwie. Użytki rolne zjamują 16 461 ha i stanowią 75 % powierzchni ogólnej. Na gruntach ornych dominują gleby od klasy IIIa do VI, z przewagą klas IVa i b i V. W strukturze upraw, przeważają: uprawa zbóż, roślin pastewnych oraz ziemniaków. Drugim źródłem utrzymania gospodarstw rolnych jest hodowla, z przewagą bydła mlecznego oraz trzody chlewnej. Według zapisów PSR z 2002r. odnotowano tu 1 665 indywidualnych gospodarstw rolnych o średniej powierzchni 11,2 ha.

Działalność pozarolniczą prowadzą głównie osoby fizyczne. Na koniec  2005r. zarejestrowanych było 180 jednostek gospodarczych. Specjalności wiodące w gminie to: handel stały i obwoźny, murarstwo, betoniarstwo, stolarstwo, itp. Ważne miejsce zajmują także:

• Wyrób i sprzedaż mebli – zakłady stolarskie we wsi Romanówka, Wiercień Duży, Klekotowo, Leszczka, Tundra Duża
• Wyrób i sprzedaż parkietów – zakłady we wsi Rogawka i Anusin.

Obsługę rolnictwa indywidualnych gospodarstw rolnych prowadzą:

• Zakłady Przetwórstwa Owoców i Warzyw ORLEMANS FOODS i O.K. (dawny Hortex).
• Zakład Przetwórstwa Mlecznego POLSER Sp. z o.o. w Siemiatyczach